O.

 

 

 

Ochèèrm

och, helaas.

Ochot

maar, och. zie ook oegótte.

Oe

jou, je. hoe gùgget mè oe?, hoe gaat het met je? waor hedde oewen mins?, waar is je man?

Oegótte

och toch.

Oest

schep voor meel of varkensvoer.

Oetóch

jammer toch.

Oever

voor- of achterstuk van het land. zie ook vùrk.

Oit

ooit.

Oiver

ooievaar.

Ok

ook. Hij duuget ok nog ok, hij doet het ook nog.

Okst

oogst.

Oksten

oogsten.

Okstmònd

augustus

Ollie

1) olie; 2) jullie, b’ons, b’òllie en b’alle mense, bij ons, bij jullie en bij alle mensen.

Olliefant

olifant.

Ollienùtje

pinda.

Ollie sloon

olie persen uit lijnzaad, d.m.v. een oliemolen.

Ölper

afval van vlas.

Om

oom. het woord komt achter de naam: Tiesòm, oom Ties; komt het woord voor de naam, dan wordt gezegd: ome Ties.

Ombenullig

lomp.

Ommelen

houtommelen, houtskool.

Onderbôks

onderbroek.

Onderèn

onder elkaar. hij ruurt zunne bùrd onderèn, hij roert met een vork zijn eten onder elkaar.

Onderháánd

eindelijk.

Onderschiéten

onderspitten.

Onderweeges

onderweg. hij blif lang onderweeges, hij bleef lang onderweg.

Ongeràkt

ongeregeld. hij kumt alt ongeràkt van z’n wèèrk af, hij komt altijd op ongeregelde tijden van zijn werk thuis.

Onjeklònje

eau de cologne. brengde ’n fleske onjeklonje mee?, breng je een flesje eau de cologne mee?

Onláánd

woeste, braakliggende grond. vgl. brabbant.

Onneuzel

1) onschuldig; 2) simpel, idioot. Onneuzele keinder, gedenkdag van de kindermoord door Herodus, 28 december.

Onnut

ondeugend.

Onrèngs

oneerlijk.

Ons Héér

de communie. de pestoor gonk mè ons Héér naor ’t Loo, de pastoor ging met de communie naar de zieke mensen op het Loo.

Ontij

ontijd. mv. ontijen, slechte tijd: bij naacht en ontij.

Ontheùkt

verbolgen.

Ontig

ongepast, onbehoorlijk.

Ontigheit

zie ontig.

Oo

Aa (rivier). de Oo duut ‘r uit, de Aa overstroomt.

Oóg

oog. mv. eug en óógen. verkl. eugske.

Oógen

eruitzien. dè óógt toch nie, dat ziet er niet uit.

Oojer

ader. verkl. eujerke.

Ool

aal.

Oor

aar. mv. aoren. verkl. örke.

Oór

oor. mv. órre. verkl. örke. hedde gij gèn órre?, waarom luister je niet?

Oort

punt van een mes. Als je bij een ander een mes leent om b.v. een appel door te snijden, moet je een mèssenoort: het mes met een stukje appel aan de punt, teruggeven. verkl. eùrtje.

Oòstal

noodstal, hoefstal.

Ooteren

knutselen, bezig zijn.

Opbreken

spijt krijgen.

Opfroemelen

opfrommelen.

Ophaolen

de taofel ophaolen, de tafel dekken.

Ophebben

ergens om geven. die hebben veul mè mekaar op, zij houden veel van elkaar.

Opheujen

opjutten.

Ophouwen ophouden, stoppen

Opjuinen

opjutten.

Opkalefateren

opknappen.

Opkammer

opkamer, kleine kamer boven de kelder. hij slùpt in d’opkammer, hij slaapt in de opkamer.

Opklooren

opklaren. ’t kloort wèr op, we doen op huis aon, het klaart weer op, we gaan naar huis.

Opkwikken

1) opfrissen, opfleuren; 2) opkweken, opfokken.

Opnaejen opjutten, laot oe eige nie opnaejen!

Opnéit

opnieuw. Jèntje moes van de mèster z’n sommen opnéit maken, Jantje moest van de onderwijzer zijn sommen opnieuw maken.

Oppáássen

gedragen. ge moet nètjes oppáássen, je moet jezelf netjes gedragen.

Opper

hoop.

Oppézaort

wellicht, waarschijnlijk.

Oproepen

wakker maken. hoe laot moet ik oe oproepen?, hoe laat moet ik je wekken?

Opschöppen

opscheppen. schôpt nog mar unne kéér op, d’r is nog zat, schep nog maar een keer op, er is nog genoeg.

Opschudden

opmaken. de bedden opschudden, de bedden opmaken.

Opspeulen

mopperen.

Opsteuken

iemand tot iets kwaads aanzetten; z’n eigen ópsteuken, zich opwinden.

Opstieren

de koe door de stier laten bespringen.

Opwèèrmen

opwarmen.

Opwijnen

opwinden. ge moet oe eigen nie zo opwijnen, je moet jezelf niet zo opwinden.

Oranjes

oranje. gif mèn die oranjese snuupkes mar, ik zou graag die oranje snoepjes willen hebben.

Orde

de derde orde, een kerkelijke groepering.

Ordeneren

bevelen, regelen. hij li alléén mar te ordeneren, hij beveelt alleen maar. zie ook verordeneren.

Örgel

orgel. ook ölger. ’n Smitsörgel wier in De Reek gemakt, het Smitsorgel werd in Reek gemaakt.

Örgelist

organist.

Orlog

oorlog. hij wit nog veul van d’n orlog van 14-18, hij weet nog veel van de eerste wereldoorlog.

Orrie

Arie.

Orten

overschot van het eten, dat op iemands bord blijft liggen. Ge meut gèn orten maken, je moet alles opeten.

Orwörm

oorworm.

Ossenhaam

onderbroek met pijpjes.

Ost

oost.

Otteren

klungelen. wa ligder toch te otteren, wat ben je toch aan het klungelen.

Out

uit (Uden).

Outoor

altaar. verkl. outörke.

Ouw

u of uw.

Ouwoer

kletser.

Ouwoeren

kletsen.

Ovenblok

noga.

Ovend

avond.

Overweek

na de volgende week.

Ovver

over. hij duuter zunne tijd ovver, hij neemt er de tijd voor.

Overgank

epidemie.

Ow

jouw.

        terug